EL MUKSÎT
BU İSİM İLE GENEL ANLAMDAKİ BAĞIMIZ:
Bütün esma tecellilerinde insan ile fıtratı itibariyle tüm isimler ile bağlıdır. Allah C.C insanın nefsi ile kendi isim ve sıfatlarının marifetini ihsas ediyor. Muksit ismi de tüm isimler gibi insanın fiil, durum, sonuç noktasında muhtevi olduğu hasiyet ile mütecellidir. İnsanın adalete olan ihtiyacı veya adalet ile üzerindeki bir yükümlülüğü yerine getirmesi, hakkındaki hükümlerde merhamete olan muhtaçlığı, yitirdiği hakkın ikmali, kazanılması gibi yaşadığı şeyler münasebetiyle, daimi bir irtibat söz konusudur.
Bununla birlikte insanın düşünce, değerlendirme, karar dünyasındaki itidal bu ismin cüz-i irade üzerindeki tecellisiyledir.
BU İSMİN HAKİKATİNE DAİR;
Bu isim adaleti tesis etmesi hakkı muhafaza etmesi, hukukun gözetilmesi hakikatiyle bir emniyet kaynağıdır.
Mazlumlar bu isimden adaleti umud ederler. Hakları elinden alınmış olanlar kaybettiklerinin kendilerine verilmesini bu ismin tecellisinden isterler.
"Mazlumun (bed-kötü) duasından sakınınız. Çünkü onunla Allah arasında perde yoktur" Hz.Muhammed A.S.M
Ve O mahlûkatının her ameline vakıf ve durumlarına hâkimdir.
O kendisi adaletle muamele ettiğinden kullarından da öyle davranmalarını ister. Çünkü insan halifedir. Yeryüzünden hizmet ettiği esma-i ilahiyenin, ayinesi ve temsilcisidir.
"Ey kavmim! Ölçerken ve tartarken adaleti yerine getirin. Halkın mallarını eksik vermeyin ve yeryüzünde fesatçılık yaparak fenalık etmeyin." Hûd sûresi / 85
"Sakın tartıda taşkınlık etmeyin. Tartıyı adaletle yapın, terazide eksiklik yapmayın." Rahmân sûresi / 8, 9
"...Çünkü Allah adaletli olanları sever." Mümtehıne sûresi /8
BU ESMA-İ İLAHİYEDEN İYİ HUYLAR, ULVİ HİSLER, DOĞRU FİKİR VE GÜZEL DÜŞÜNCELER İLE YÜKSEK AHLÂK EDİNME;
Yine insanın nefsi üzerinde kurduğu otorite ve sevk ve idaresindeki hikmetli hâkimiyet bu isimden istifadeyi ifade eder.
İkinci olarak insanın yaptığı işlerinde dengeli olması, insaf ve dikkat ölçüsünü kaybetmemesidir.
Üçüncü olarak, Allah’ın C.C her hakkın gözeticisi olduğunu idrak ederek, hatalardan ve onlarla gelecek sorumluluklara karşı korkmakla, Fazl-ı İlahiyeden ümidvar olmaktır.
Dördüncü olarak mazlumların ve sair mahlûkların hukukunu korumak, onlara karşı yapılabilecek haksızlıklardan çekinmek ve yapılan haksızlıkları önlemek gibi bir ahlaki yapıya sahip olmak bu isimden elde edilen kazanımlardandır.
.
.
